Ιουγούρθρας

(160; – Ρώμη 104 π.Χ.). Βασιλιάς της Νουμιδίας. Γιος του Μασταναβάλη, ανατράφηκε από τον θείο του, βασιλιά της Νουμιδίας, Μικίψα, ο οποίος τον έστειλε να βοηθήσει τους Ρωμαίους στην πολιορκία της Νουμαντίας. Πεθαίνοντας ο Μικίψας (118) τον άφησε κληρονόμο του θρόνου του μαζί με τους γιους του, Ιεμψάλα και Αδερβάλη. Ο I. όμως, από υπέρμετρη φιλοδοξία και επειδή ήθελε να μείνει μόνος στην εξουσία, σκότωσε τον Ιεμψάλα και ανάγκασε τον Αδερβάλη να καταφύγει στη Ρώμη. H ρωμαϊκή Σύγκλητος, από την οποία ο Αδερβάλης ζήτησε να ρυθμίσει το ζήτημα της διαδοχής, αποφάσισε να μοιράσει δίκαια το βασίλειο στους δύο εξαδέλφους, αλλά δεν το κατόρθωσε: στη στρατιωτική ισχύ της Ρώμης o Ι. αντέταξε τη δύναμη της διαφθοράς των χρημάτων του. Δωροδόκησε όλους τους απεσταλμένους της Ρώμης, οι οποίοι του παραχώρησαν το σημαντικότερο τμήμα του βασιλείου και, βέβαιος πια ότι θα μπορούσε να ενεργήσει ελεύθερα, σκότωσε και τον Αδερβάλη. H Ρώμη έστειλε τότε στρατό με αρχηγό τον ύπατο Καλπούρνιο Βέστια, αλλά ο I. κατόρθωσε να εξαγοράσει την ειρήνη (111). Στη συνέχεια κλήθηκε από τη Ρώμη και παραπέμφθηκε στη Σύγκλητο, αλλά με τα χρήματά του εξασφάλισε την υποστήριξη του δημάρχου Βήβιου και στο μεταξύ συνωμότησε για τη δολοφονία μέσα στην ίδια τη Ρώμη του άλλου εξαδέλφου του Μασσίβα, ο οποίος διεκδικούσε επίσης δικαιώματα στον θρόνο της Νουμιδίας. Οι Ρωμαίοι επανέλαβαν τον πόλεμο, αλλά ο στρατός τους, με αρχηγό τον Ποστούμιο Αλβίνο, ηττήθηκε και δημιουργήθηκαν πάλι σοβαρές υπόνοιες για εξαγορά. Τότε αποφάσισαν να ενεργήσουν με εξαιρετική αποφασιστικότητα και σοβαρότητα: έστειλαν πρώτα τον ύπατο Κεκίλιο Μέτελο, ο οποίος νίκησε τον Ι. και τον ανάγκασε να καταφύγει στον πεθερό του, Βόκχο, και μετά την επικράτηση του δημοκρατικού κόμματος, τον ύπατο Γάιο Μάριο, ο οποίος κατόρθωσε να συντρίψει οριστικά τον Ι. Ο Ρωμαίος ιστορικός Σαλούστιος αφιέρωσε ένα περίφημο έργο του στα γεγονότα αυτά, τον Ιουγουρθικό πόλεμο, ένα είδος πολιτικού λίβελου, που περιέχει ωστόσο και πολύτιμες πληροφορίες. Ο βασιλιάς της Νουμιδίας Ιουγούρθας, σε νόμισμα της εποχής.